
สะพานฟัน
สะพานฟัน สะพานฟันประกอบด้วยครอบฟันที่ครอบยึดบนฟันซี่ข้างเคียงเพื่อความมั่นคง และมีครอบฟันตัวลอย (pontic) เป็นตัวเชื่อมระหว่างกลางเพื่อทดแทนฟันที่สูญเสียไปและเป็นตัวเชื่อม ครอบฟันที่เกาะยึดบนฟันซี่ข้างเคียง คุณประโยชน์ของสะพานฟัน
- ช่วยให้สามารถมีรอยยิ้มที่สวยงามได้ดังเดิม
- ช่วยให้สามารถมีการบดเคี้ยวและการออกเสียงที่ดีได้ดังเดิม
- ช่วยรักษารูปหน้าให้เป็นไปตามปกติ
- ช่วยแบ่งกระจายแรงบดเคี้ยวให้เป็นไปตามปกติ
- ช่วยให้สามารถหลีกเลี่ยงการรับแรงบดเคี้ยวที่มากเกินไปของฟันซี่ข้างเคียง
- ช่วยให้หลีกเลี่ยงปัญหาการล้มของฟันซี่ข้างเคียงมายังช่องว่าง
- ช่วยรักษาตำแหน่งและการทำงานของฟันให้เป็นไปตามธรรมชาติ
- ช่วยรักษาการสบฟันให้เป็นไปตามปกติ
ประเภทของสะพานฟัน

สะพานฟันแบบธรรมดา
สะพานฟันแบบธรรมดาจะประกอบด้วยครอบฟันประเภทต่างๆแล้วแต่ความต้องการของผู้ป่วย ซึ่งจะมีครอบฟันลอย (Pontic) ที่ใช้ทดแทนฟันที่สูญเสียไปเป็นตัวเชื่อมครอบฟันที่ยึดติดบนฟันซี่ข้างเคียง การทำครอบฟันประเภทนี้เป็นที่นิยมทำกันโดยทั่วไป

สะพานฟันแบบมีหลักยึดข้างเดียว (Cantilever Bridges)
สะพานฟันประเภทนี้จะมีฟันซี่ข้างเคียงเพียงซี่เดียวที่ใช้ในการเกาะยึดสะพานฟัน ปกติไม่นิยมทำ ยกเว้นในกรณีที่ช่องว่างมีขนาดเล็กมาก และฟันที่ใช้เป็นหลักยึดมีความแข็งแรงมาก

สะพานฟันแบบแมรี่แลนด์ (Maryland Bridges)
สะพานฟันแบบแมรี่แลนด์ (Maryland bridge) หรือ สะพานฟันที่ยึดด้วยวัสดุเรซิน (Resin-bond bridge) นั้น เป็นการทำสะพานฟันที่มีแกนโลหะและมีโลหะลักษณะคล้ายปีกที่ใช้ยึดติดด้านหลังของฟันด้านข้าง
ประเภทของวัสดุที่ใช้ในการทำสะพานฟัน ด้านข้าง ประเภทของวัสดุที่ใช้ในการทำสะพานฟัน
- 1.สะพานฟันที่ประกอบด้วยครอบฟันแบบเซรามิกและโลหะ
- 2.สะพานฟันที่ประกอบด้วยครอบฟันแบบเซรามิกล้วน
- 3.สะพานฟันที่ประกอบด้วยครอบฟันแบบโลหะล้วน (ทอง)
สะพานฟันประเภทเซรามิกผสมโลหะ และแบบเซรามิกล้วนนั้นจะมีสีสันที่เหมือนฟันจริงตามธรรมชาติ โดยทันตแพทย์มักจะแนะนำให้ผู้เข้ารับบริการเลือกใช้สะพานฟันแบบเซรามิกผสมโลหะสำหรับการทดแทนฟันกรามซึ่งใช้ในการบดเคี้ยว และแบบเซรามิกล้วนในการทดแทนฟันหน้า ซึ่งสะพานฟันแบบเซรามิกล้วนจะให้ความใส สวยงาม เหมือนฟันตามธรรมชาติ ส่วนสะพานฟันแบบโลหะล้วนนั้นจะมี่ความแข็งแรงและทนทานมากที่สุด เนื่องจากไม่มีการบิ่นหรือ แตกเหมือนเซรามิก ที่สไมล์เซ็นทรัล เราเลือกใช้ครอบฟันที่ทำจากวัสดุ IPS Empress Esthetics จากIvoclar Vivadent และ Procera Nobel Esthetics จากบริษัท Nobel Biocare และ LAVA จากบริษัท 3 M Unitek ในการทำสะพานฟันแบบเซรามิกล้วน
ขั้นตอนการรักษาด้วยการทำสะพานฟัน
ขั้นตอนการรักษาด้วยการทำสะพานฟันแบบธรรมดา
- 1.ขั้นตอนการตรวจวินิจฉัยและการเตรียมฟัน
- 2.การฉีดยาชาบริเวณฟันซี่ที่จะกรอเพื่อเป็นฐานของสะพานฟัน
- 3.การกรอฟันเพื่อเป็นฐานให้แก่สะพานฟัน
- 4.การจดบันทึก สี ขนาด รูปร่างของฟันที่ต้องการในการทำสะพานฟัน
- 5.การพิมพ์ปากเพื่อทำแบบจำลอง
- 6.แบบจำลองและรายละเอียดทั้งหมดจะถูกส่งไปยังห้องแลบเพื่อทำสะพานฟัน
- 7.ทันตแพทย์จะทำการติดสะพานฟันแบบชั่วคราวให้แก่ผู้ป่วยสำหรับใช้งานระหว่างการรอการผลิตสะพานฟันแบบถาวร
ขั้นตอนการติดสะพานฟัน
- 1.การรื้อสะพานฟันแบบชั่วคราวออก
- 2.การติดยึดสะพานฟันแบบถาวรบนฟัน การตรวจเช็คและการปรับแต่งสะพานฟันให้มีความเหมาะสมที่สุด
- 3.ขั้นตอนการดูแลรักษา
- 4.ทันตแพทย์จะให้คำแนะนำด้านการดูแลทำความสะอาดเพื่ออายุการใช้งานที่ยาวนาน
หมายเหตุ : ขั้นตอนการเตรียมฟันและการติดยึดสะพานฟันนั้นอาจก่อให้เกิดการเสียวฟันได้ ซึ่งอาการดังกล่าวจะสามารถหายได้เองในเวลาไม่นาน
ข้อปฏิบัติหลังการเข้ารับการทำสะพานฟัน
การดูแลเอาใจใส่เพื่อสุขภาพของปากและฟันที่ดีนั้นมีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากสะพานฟันสามารถมีอายุการใช้งานที่ยาวนานได้ก็ต่อเมื่อฟันที่ใช้เป็นฐานรองรับสะพานฟันมีสุขภาพแข็งแรง
- หลีกเลี่ยงการเคี้ยวอาหารที่มีความแข็งภายใน 24 ชั่วโมงหลังการติดยึดสะพานฟัน
- สามารถหลีกเลี่ยงการเกิดการบวมหรืออาการต่างๆได้โดยการบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ ( เกลือ 1 ช้อนชา + น้ำอุ่น 1 แก้ว) อย่างน้อยวันละ 3 ครั้ง
- ควรดูแลความสะอาดบริเวณที่ติดสะพานฟันเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาการเกิดโรคเหงือก
- อาการเสียวฟันอาจเกิดขึ้นได้ในผู้ป่วยบางท่าน โดยอาการดังกล่าวจะสามารถหายได้เองภายในเวลาไม่นาน ซึ่งถ้าเกิดอาการเสียวฟันผู้ป่วยควรปฏิบัติตนดังนี้ :
- หลีกเลี่ยงการดื่มหรือรับประทานอาหารที่ร้อน เย็นหรือมีความเป็นกรดสูง เช่นน้ำมะนาวเป็นต้น
- การรับประทานยาแก้ปวดสามารถช่วยลดอาการเสียวฟันได้ระดับหนึ่ง
- ควรเลือกใช้ยาสีฟันและน้ำยาบ้วนปากที่มีสารฟลูออไรด์สูงซึ่งสามารถช่วยปัญหาการเสียวฟันได้
- ควรทำความสะอาดอย่างถูกวิธี
- ควรเริ่มด้วยการรับประทานอาหารอ่อนๆจนกว่าจะเคยชินกับสะพานฟันที่มี
วิธีการดูแลรักษาหลังเข้ารับการทำสะพานฟัน
- 1. ควรทำความสะอาดด้วยการแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง การแปรงฟันหลังรับประทานอาหารเป็นการเริ่มวินัยที่ดีในการดูแลสุขภาพปากและฟันซึ่งเป็นสิ่งที่ควรปฏิบัติอย่างยิ่ง
- 2. ควรทำความสะอาดด้วยไหมขัดฟันชนิดพิเศษ (Superfloss) ทำความสะอาดบริเวณใต้สะพานฟัน อย่างน้อยวันละ 1 - 2 ครั้ง
- 3. ควรทำการบ้วนปากด้วยน้ำยาผสมฟลูออไรด์ก่อนนอนทุกวัน โดยทำกลั้วน้ำยาและอมไว้ในปากอย่างน้อย 1 นาที และไม่ควรดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารภายใน 30 นาทีหลังการบ้วนปาก
- 4. ควรให้ความระมัดระวังและหลีกเลี่ยงการเคี้ยวของแข็งบริเวณสะพานฟัน
- 5. ควรพบทันตแพทย์เป็นประจำทุก 6 เดือน